Covid-19 pandemisi pek çok ülke ile birlikte Türkiye’yi de 2020 yılının bahar aylarında vurdu ve okullar hızla online eğitime geçti. Şimdilerde ise pandemi tamamen sonlanmamakla birlikte kontrol altına alındığı düşünüldüğü için 2020-2021 güz dönemi için planlamalar yapılmaya başlandı bile.
Gerçi okul ve kreşlerin güz döneminde açılıp açılmayacağı henüz netliğe kavuşmadı ancak güz olmasa bile bir sonraki dönem açılması daha da yükselen bir ihtimal. Dolayısıyla ister şimdi ister 6 ay sonrasında, tüm okul ve kreşler için hızlı ve etkili dezenfeksiyon son derece önemli bir konu.
Bu sebeple bugünkü yazımızda da açılışa hazırlanan okul, kreş ve çocukların eğitim amacıyla bir arada bulundukları tüm tesisler için hızlı ve etkili dezenfeksion konusuna değinelim istedik. Gelin birlikte önce Covid-19 ile ilgili gerçekleri bir hatırlayalım ardından da alınması gereken aksiyonlara değinelim.
Covid-19 Hakkındaki Gerçekler
Ateş, öksürük ve nefes almada zorluklarla kendini gösteren Covid-19 hava yoluyla yayılan ve şiddeti kişiden kişiye değişen bir solunum yolları hastalığına sebep olan virüstür.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) açıklamalarına göre SARS virüs ailesinden olan Covid-19 virüsü enfekte olmuş kişilerin solunum damlacıkları ile doğrudan temas yoluyla bulaşmaktadır. Elbette yüzeyler aracılığıyla da virüs kapmak mümkündür. Enfekte olmuş bir kişinin dokunduğu veya nefesinin değdiği bir yüzeye sonradan dokunmak, ardından elleri ağza veya gözlere temas ettirmek de virüs yayılımına sebep olmaktadır.
Yine Dünya Sağlık Örgütü (WHO) açıklamalarına göre alınabilecek bazı kişisel önlemler virüs yayılımını tamamen engellemese de virüs kapma riskini oldukça düşürmektedir, ki bu kişisel önlemler:
- Hastalık belirtileri gösterildiğinde (Covid-19 veya değil) tedbir amaçlı evde kalmak,
- Kapalı ve açık alanlarda maske ile dolaşmak ve maskeleri tek kullanımdan sonra (gün boyu kullanılması gerekiyorsa 2-3 saatte bir) atarak yenisini kullanmak,
- Öksürürken veya hapşırırken ağzı dirsekle tamamen kapatmak (maskenin takılı olmadığı anlarda),
- Elleri sabunla sık sık yıkamak, ev dışındaki mekanlarda herhangi bir yüzeye dokunduktan sonra mümkün olan en kısa sürede elleri sabunlamak ve bu süre zarfında elleri yüze temas ettirmemek,
- Ev dışındaki mekanlarda da, her ne kadar dezenfeksiyon yapılmış olsa da, bir masaya oturulduğunda veya bu gibi durumlarda ıslak mendille veya alkollü bir temizleyici ile o yüzeyi silmek
şeklinde özetlenebilir. Bu tedbirler elbette Covid-19’a yakalanma ihtimalini tamamen elimine etmeyecektir ancak riski belirgin oranda düşürür.
Okul ve Kreşler için Açılış Öncesi Hızlı ve Etkili Dezenfeksiyon
Okul ve kreşler, hatta çocuklar ve gençlerin bir arada bulunacağı tüm tesisler için uyulması gereken hijyen ve dezenfeksiyon kuralları “Eğitim Kurumlarında Hijyen Şartlarının Geliştirilmesi ve Enfeksiyonu Önleme İş Birliği Protokolü” isimli talimatname ile 27 Temmuz 2020 tarihinde belirlendi.
Dolayısıyla bu tarz bir işletmeniz varsa, uymanız gereken kurallar belli. Peki bu kuralları yerine getirebilmek, herhangi bir detayı atlamamak ve bu arada da elbette maliyetleri düşük tutabilmek adına yapılması gerekenler neler?
1. Hızlı ve Etkili Dezenfeksiyon Planı
Covid-19 Sonrası Otel ve Pansiyon Açılışları: Hızlı ve Etkili Dezenfeksiyon yazısında da bahsettiğimiz gibi; titizlikle hazırlanmış bir plan sonraki aşamalar için en güçlü temel olacaktır. Hızlı ve etkili dezenfeksiyon planı hazırlarken göz önünde bulundurulması gereken detaylar ise:
- Hangi yüzeylerin, eşyaların dezenfekte edilmesi gerektiğinin belirlenmesi: Bu konuda en kritik yüzeyler; kapı kolları, musluklar, tezgah ve masalar, tuvaletler, düğmeler ve içeride dolaşan havadır.
- Hangi yüzeylerin, eşyaların, hatta odalardaki havanın hangi seviyede dezenfekte edilmesi gerektiğinin belirlenmesi: Örneğin kapı kolları, musluklar, tuvaletler gibi yerlerde yüksek seviye dezenfeksiyon şartken, daha nadir dokunulan masa, sandalye, duvarda asılı eşyalar vb için orta seviyede dezenfeksiyon yeterli olacaktır. İçeride dolaşımda olan hava ise yüksek seviyede dezenfekte edilmelidir.
- Dezenfeksiyon uygulaması için yöntem seçilmesi: Kimyasal dezenfektanlar, UVC lambaları, iyonizerler veya ozon ile dezenfeksiyon yöntemlerinden bir veya birkaçının çeşitli alanlarda kullanımına karar verilmelidir.
- Dezenfekte edilecek yerler ve dezenfeksiyon yönteminin belirlenmesinin ardından ihtiyaçların belirlenmesi: “Herhangi bir cihaz (UVC lambaları, UVC lambalı dezenfeksiyon cihazı, hava iyonizerleri gibi) veya kimyasal madde (kimyasal dezenfektanlar) alınacak mı? Fiyatları, ihtiyaç miktarı nedir? Satın alma koşulları nedir, nasıl olmalıdır?” sorularının cevapları belirlenmeli.
- Dezenfeksiyon işlemi için organizasyon yapılması: “Tesiste halihazırda çalışanlar Covid-19 sonrası hijyen tedbirlerini sağlayabilmek için yeterli midir? Yeni eleman ihtiyacı var mı? Çalışanların organizasyonu nasıl olmalı?” sorularının cevapları belirlenmelidir.
2. Hızlı ve Etkili Dezenfeksiyon Uygulaması
Planlama aslında hızlı ve etkili dezenfeksiyon işinin %80’ı diyebiliriz. Bu aşamadan sonra planı uygulamaya almalısınız.
Ancak açılıştan önceki dönemde, birkaç gün süren bir prova yapılmasında da fayda var. Böylece planda bir eksiklik, unutulan bir detay varsa açılış öncesi bunları keşfedebilir ve hala zaman varken eksikleri giderebilirsiniz.
3. Hızlı ve Etkili Dezenfeksiyon Uygulamasının Standardize Edilmesi
Okul, kreş ve gençler ile çocukların bir arada bulunduğu her türlü tesiste dezenfeksiyon sağlamak ve bunu sürekli kılmak son derece ciddi bir sorumluluk. Dolayısıyla yaptığınız ve uygulamaya aldığınız plan başarılı bir şekilde işlemeye başladığında bu operasyonu standardize etmeli ve sürekliliğini sağlamalısınız. Bunun için alınması gereken aksiyonlar ise:
- Kontrol listesi oluşturmak.
- Kontrol listesini dolduracak personeli belirlemek.
- Kontrol listesini takip edecek personeli belirlemek.
- Malzeme stoklarını takip sistemi kurmak ve malzemeler (örneğin; kimyasal dezenfektanlar) tükenmeden sipariş verebilecek organizasyonu kurmak.
- Dezenfeksiyon uygulaması yapan personeli yedeklemek ve herhangi birinin yokluğunda sistemin devamlılığını sağlamak
şeklinde sıralanabilir.
Dezenfeksiyon, sterilizasyon ve hijyen tedbirleri hakkında daha detaylı bilgileri aşağıda listesini verdiğimiz yazılarımızda bulabilirsiniz:
Ultraviyole Işık Nedir? Nerelerde Kullanılır?
UVC Işığı ile Covid-19'dan Korunma
Endüstriyel UVC Lambalı Cihaz Tipleri
Ev Tipi Antibakteriyel UVC Lambalı Cihazlar
Neden Dezenfeksiyon İçin Antibakteriyel UV Lambası Kullanmalısınız?
Taşınabilir UV Lambası Satınalma Rehberi
UVC Lambalı Dezenfeksiyon Cihazı Satınalma Rehberi
UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
UVC Işığı Kalitesinin Öçülmesi
Okul ve Kreşlerde UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon
Cafe ve Restoranlarda UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon
Otel ve Pansiyonlarda UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon
Spor Salonlarında UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon
Farklı Dezenfeksiyon Yöntemleri
Dezenfeksiyon Yöntemleri Karşılaştırması
En İyi UVC Lambalı Dezenfeksiyon Cihazları
UVC Lambalı Sterilizasyon Cihazları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
UVC Işığı Hangi Ürünler İçin Zararlı
UVC Işınlarının Kumaşlar Üzerindeki Etkisi
Ultraviyole Işınlarının Pamuk Üzerindeki Etkisi - Bilimsel Bir Çalışma
Dezenfeksiyon Seviyeleri: Nihai Amacınıza Uygun Dezenfeksiyon Seviyesi Nedir?
İyonizasyon Yöntemi ile Dezenfeksiyon 1: Hava İyonizasyonu
Ev ve İş yerlerinde Kullanıma Uygun Hava İyonizerleri
İyonizasyon Yöntemi ile Dezenfeksiyon 2: Bakır-Gümüş İyonizerler
Covid-19’dan Korunmada Nanoteknoloji
Nanoelyaf Filtreleri ile Covid-19 ve Diğer Virüslerden Korunma
Nanoteknolojinin Dezenfeksiyon Konusunda En Etkili Yöntemlerinden Biri: Nano Gümüş Dezenfeksiyon
Covid-19 Sonrası Otel ve Pansiyon Açılışları: Hızlı ve Etkili Dezenfeksiyon