Aslında oldukça gündemde olan ve son 10 yıldır pek çok kimsenin denediği, kimilerinin büyük başarı elde edip kimilerinin 9-18 işine geri döndüğü bir alan bu; “hobinizi işe dönüştürme”. Hobilerden Para Kazanılabilir Mi yazısında bu konuya küçük bir giriş yapmıştık ancak çevremiz bu işi deneyen ve başarılı ya da başarısız olan insanlarla dolu. Peki başarılı olanlarla pes edenler arasında ne fark var hiç düşündünüz mü?
Birkaç tesadüfi başarıyı saymazsak, çok büyük kısmın başarısının ardında titiz bir planlama yatıyor diyebilirim. Örneğin çok güzel ve kaliteli mumlar yapıyorsunuz ve bu işten de keyif alıyorsunuz. “Nasıl olsa kendim eğlenmek için yapıyorum, bir instagram sayfası oluşturayım, satılırsa satılır, satılmazsa da sorun değil” bakış açısıyla bu işe girerseniz bakış açısınıza son derece uygun bir sonuç elde edersiniz. Belki başarısız olmazsınız, satış yaparsınız ancak işinizden istifa edip sadece bu keyifli uğraşla hayatınızı kazanacak seviyeye de gelmeniz zor.
Hedefiniz büyükse, bir noktada kendinizi sadece bu işe adayıp geliriyle yaşamak, hatta güzel yaşamak istiyorsanız planlama yapmanız şart!
İşte ben de bu planda unutmamanız gereken detayları vermek için buradayım. Hazırsanız başlayalım…
1. İşinizi Bırakmayın
Hali hazırda bir işiniz varsa hemen ayrılmamalısınız. Gerçi bu da iş fikrinizi duyan herkesin ilk söyleyeceği şey olur ancak çok doğru bir tavsiye olduğu için bu yazıda bahsetmesek olmazdı.
İkinci maddede bahsedeceğim keyifle yaptığınız hobinizi işe çevirme planınızı yaparken hangi aşamada işten ayrılacağınızı belirleyin ve o aşamaya gelmeden işten ayrılmayı düşünmeyin. Hatta o aşamaya geldiğinizde bile tekrar bir değerlendirme yapabilirsiniz.
Elbette hem iş, hem de artık gelir getirmeye ve hatta büyümeye başlayan hobinizi birlikte yürütmek çok zor olacaktır. Ancak başlarda bu fedakarlığı yapmazsanız kendinizi büyük bir finansal riske atabilirsiniz.
2. İş Planı
Sade ve basit bir iş planı oluşturmakla işe başlayabilirsiniz. Aslında profesyonel iş planı daha çok kredi çekmek, hibe veya çeşitli finansal destekler almak amacıyla hazırlanır. Peki hibe, kredi veren kuruluşlar neden “iş planı” ister, hiç düşündünüz mü? Cevabı çok basit, aklınızdaki işin başarılı olup olmayacağını anlamak için.
İşte sizin de finansal desteğe ihtiyaç duysanız da duymasanız da başarıyı garantilemek için bir iş planınızın olması gerekiyor. Bu planda yer vermeniz gerekenler ise:
- Hedefleriniz (aylık, yıllık ve 5 yıllık)
- Maliyet, Satış fiyatları ve dolayısıyla kâr da içeren finansal planınız
- Hedef müşteri kitleniz ve marka stratejiniz (kime, neyi, nasıl bir sunumla ve iletişimle satacağınız)
- Pazarlama stratejiniz (hedef kitleye nerede, nasıl ulaşacağınız, ürünlerinizi nasıl anlatacağınız)
- Rakipleriniz
- Hedefe giden yoldaki kilometre taşlarının ne olduğu (hangi ciroya/satış adedine ulaşınca ne yapacağınız)
3. Piyasa Araştırması
Planınızı kabataslak yaptıysanız çok daha detaylı bir piyasa araştırmasına girmenin zamanıdır.
Rakipleriniz kimler? Hangi müşteri kitlesine, hangi fiyat seviyesinde satış yapıyorlar? Rakiplerinizin ürün çeşitliliği nasıl? Sizin girmek istediğiniz piyasada hizmetle ilgili (teslimat, ödeme, satış sonrası işlemler gibi) işlerin standardı nedir?
Ve tüm bunları öğrendikten sonra, siz hedeflediğiniz müşteri kitlesine rakiplerinizden daha fazla ya da daha iyi ne sunabilirsiniz?
Tabii bu bahsettiklerim sadece somut bir ürün ortaya çıkaranlar için değil, hobisi ders vermek, danışmanlık yapmak, evcil hayvan bakımı gibi hizmete dayalı kişiler için de geçerli.
4. Marka Oluşturmak
Günümüzde ne yaparsanız yapın markalaşmadan başarı elde etmek zor. Hatta artık kendimizi bile markalaştırıyoruz, toplum içindeki imajımızı, iletişimimizi buna göre ayarlıyoruz. O yüzden işe çevirmek istediğiniz hobinizi de markalaştırmalısınız ki potansiyel müşterilerinizle bir bağ kurabilesiniz.
Size öncelikle bu konuda detaylı bir araştırma yapmanızı hatta mümkünse tanınmış pazarlama üstatlarının kitaplarını okumanızı öneririm. Ancak çok basit haliyle burada da özetlemem gerekirse; markanızın adı, logosu, renkleri, en fazla 2-3 kelimeden oluşan mesajınız mutlaka olmalı.
5. Pazarlama Stratejisi
Ürünlerinizi veya hizmetinizi kimlere, hangi fiyattan satacağınızı belirlediniz. Ancak hepsi bu kadar değil?
Ürün çeşitliliğiniz nasıl olmalı? Basit bir örnek verelim ve ahşap el boyaması ürünler yapıp sattığınızı düşünelim. Sadece ahşap biblo mu satacaksınız, yoksa biblo, tabak, küllük vs çeşitli ürünler mi? Ürünleri hazırlayıp satmayı mı düşünüyorsunuz yoksa sipariş üzerine kişiye özel mi satış yapacaksınız?
Belki ürün gamınız başka sınırlı olacak, talebe göre yeni ürünler de ekleyeceksiniz. Ama ne zaman, nasıl?
Müşterilerinize instagram, facebook gibi sosyal mecralardan mı ulaşacaksınız? Farklı yollar da mümkün mü?
İşte pazarlana stratejiniz bu soruların hepsinin cevabını kapsamalı. Ancak esnek de olmalı. Başta size mantıklı gelen bir fikir belki de verimli sonuçlar doğurmayacak. Esnek bir planınız olduğunda pazarlama stratejinizde de ufak tefek düzeltmeler yapabilirsiniz.
6. Tanıtım
Ürününüz veya hizmetiniz ne olursa olsun sizin reklamınızı en iyi müşterileriniz yapar. Bu sebeple ilk başta, sınırlı da olsa ücretsiz, karşılıksız satış yapmalısınız. Ardından da hedeflediğiniz fiyattan daha düşük bir fiyat seviyesi ile pazara giriş yaparsınız.
Ancak burada ücretsiz ürünleri/hizmeti kimlere vereceğiniz çok önemli. Influencer dediğimiz, sosyal medyada takipçi sayısı çok olan kişilerle çalışabilirsiniz. Ancak hangi influencer ile çalışacağınızı da titizlikle belirlemelisiniz, özellikle o influencer’ın takipçi kitlesi sizin hedef kitlenizle aynı olmalı ki doğru hedefe atış yapmış olabilesiniz.
7. Revizyon
Planınızı oluşturup yukarıdaki aşamaları da adım adım hayata geçirdikten sonra her kademede mutlaka bir sorunla karşılaşacaksınızdır. Bu sizi hayal kırıklığına uğratmamalı, ilk defa denediğiniz bir işte problem yaşamaktan daha normal bir şey yok. Sorunun sebebini bulup planınızı buna göre revize ederek her sorunun üstesinden gelebilirsiniz.