Ev, iş yeri, hastane, okul, mağaza fark etmeksizin tüm iç ve dış mekanlarda önemli bir yer kaplayan ve tamamen ayrı bir uzmanlık alanı Aydınlatma Sistemleri. En basit haliyle bir lamba da alıp kullansanız, ya da hem estetik hem de fonksiyonel olarak detaylı bir tasarıma da gitseniz aydınlatma ürünlerinin sağlık açısından, estetik açıdan ve enerji kullanımı açısından önemi büyük. O yüzden bir yazıyı da mutlaka aydınlatma teknolojilerine ayırmak istedik. 

Peki nedir Aydınlatma?

Işığın belirli bir enerji kaynağından elde edilerek, görme duyumuzu çalıştırması diyebiliriz. En temel hali bu olsa da, sadece görebilmemizi sağlayan aydınlatma sistemleri yeterli değil. Günümüzde artık aydınlatma teknolojilerinden göz sağlığımız için ışığı en doğru açıdan, en uygun miktarda iletmesini, estetik olarak sahip olduğumuz mekanın vurgulamak istediğimiz yerlerini belirginleştirmesini de bekliyoruz. 

Aydınlatma Sistemleri Neleri Kapsar?

Beklenti bu kadar geniş olunca da konu büyüyor, çeşitleniyor, iç mekan veya dış mekan aydınlatma gibi terimler türüyor, aplik, döküm, tavandan asmalı ürünler artıyor, LED, voltaj gibi terimler duyuyoruz. Tüm bu değişkenlere, ürünlere, kullanım yeri ve şekillerinin hepsine birden de Aydınlatma Sistemleri diyoruz. 

Aydınlatma Sistemi Kurarken Nelere Dikkat Edilmeli?

Hem estetik hem de fonksiyonel kaygıların bir arada bulunduğu sektörlerden birisi olması sebebiyle işletmenize veya evinize aydınlatma sistemi kurarken, ya da sistem kurmasanız bile birkaç aydınlatma ürünü alırken dikkat etmeniz gereken kriterler de çok geniş bir yelpazede. Kısaca hepsinden bahsedelim:

1.       Aydınlatma Türleri

Mekanınızın aydınlatmasını sağlarken kullanacağınız ışığın oranı aydınlatma türünü belirler.Bir ışık kaynağından çıkan ışığın;

%90 veya daha fazlası istediğiniz alanı aydınlatıyorsa bu Direkt Aydınlatma’dır. 

%90-60 arası istediğiniz alanı aydınlatıyorsa Yarı Direkt Aydınlatma olarak isimlendirilir.

 %60-40 arası ışığı kullanabiliyorsanız Karma Aydınlatma,

%40-20 arası ışığı istediğiniz alana yansıtabiliyorsanız Yarı Endirekt Aydınlatma,

%20 veya daha az ışığı istediğiniz alanı aydınlatma için kullanabiliyorsanız Endirekt Aydınlatma olarak isimlendirilir.

Bir seçim yaparken, aydınlatacağınız bölgedeki amacınızın net olması, ki bundan Aydınlatmanın Amacı maddesinde bahsedeceğiz, hem göz hem ruh sağlığınıza faydalı hem de beklentilerinizi karşılayan bir tercih yapmanıza yardımcı olur. 

2.       Aydınlatmak İstediğiniz Bölge

Aslında mağaza, ev, banyo, salon, bahçe, park, ofis gibi pek çok alt kategoriye ayrılabilse de temelde İç Mekan Aydınlatma ve Dış Mekan Aydınlatma şeklinde iki ana kategori vardır.

İç Mekan Aydınlatmaları’nda ışık oranı ve elektrik tüketimi önemli olduğu kadar satın alacağınız ürünün dekorasyonla, duvar ve mobilya renkleriyle uyumlu olması, mekan içinde konumlandırılması da son derece önemlidir.   

Dış Mekan Aydınlatmaları’nda ise  sokak, park, bahçe, otogar, stadyum gibi farklı mekanların farklı ihtiyaçları vardır. Ancak hepsinde ortak olan nokta iç mekan aydınlatma ürünlerine göre çok daha güçlü ürünler kullanılır. 

3.       Aydınlatmanın Amacı

Nereyi aydınlatmak istediğinizi elbette biliyorsunuz. Ancak ne amaçla aydınlatmak istediğiniz de seçim yaparken çok önemli. Sadece görmek için mi, aynı zamanda bir bölgeyi veya ürünü vurgulamak için mi aydınlatma yapmak istiyorsunuz? Çünkü buna göre ilk maddede belirttiğimiz aydınlatma türleri arasından seçim yapacaksınız. 

Fizyolojik Aydınlatma amacındaysanız, yani sadece bir mekanda yeterli ışık sağlayarak insanların birbirini görmesini, birşeyler okumasını veya yapmasını amaçlıyorsanız direkt aydınlatma sağlayan ürünler tercih etmelisiniz. 

Dekoratif Aydınlatma amacındaysanız, başka bir deyişle bir mekanda bulunan bir ürünü, duvardaki bir tabloyu vurgulamak, veya bir mekanı loş ya da parlak göstermek istiyorsanız, burada işin içine tasarım da girer ve mutlaka profesyonel destek almanız gerekir. Bu amaçla çıktığınız yolda alternatifleriniz de çok geniştir. Hedeflediğiniz estetik beklentiye göre direkt aydınlatmadan endirekt aydınlatmaya kadar yelpazedeki tüm aydınlatma türlerini kullanabilirsiniz. 

Dikkat Çekici Aydınlatma gibi bir amacınız varsa, bunu sadece reklam panolarında, mağaza vitrinlerinde ve görsellerinde, sahne sanatlarında kullanıldığını belirtmek isteriz. Burada da aydınlatma türleri reklamını yapmak istediğiniz ürüne göre değişkenlik gösterir. 

4.       Aydınlatma Ürünleri

Ürünler çok değişken ancak sizler için basit bir gruplama yapmak istedik. 

Aplik aydınlatma ürünleri; duvara monte edilen, daha çok dekoratif amaçla kullanılan ürünlerdir. Bu ürünlerle elde edilen ışık miktarı çoğunlukla yeterli aydınlatmayı sağlamaz, dolayısıyla yan ürün olarak kullanılır.






 

Tavan aydınlatma ürünleri; tavana direkt monte edilen veya asılan aydınlatma ürünleridir. Tüm mekanı aydınlatmaya yetecek ışık sağladığı için ana aydınlatma ürünü olarak tercih edilirler.






 

Abajurlar; genellikle yatak odasında, otel odasında, nadiren salonlarda kullanılan, masa veya sehpa üstü ürünlerdir. Çok güçlü ışık yaymazlar ancak okuma, çalışma gibi belirli bir bölgeyi aydınlatmak gerektiğinde tercih edilirler.





   

Bahçe aydınlatma ürünleri; ayaklı veya duvara monte edilen, genellikle döküm metallarden üretilen ürünlerdir. Ne kadar güçlü ışık yayarsa yaysınlar mekan sonsuz genişlikte olduğu için ışık belirli bir bölgeye odaklanamaz, dolayısıyla fazla sayıda aydınlatma ürünü gereklidir.


 

5.       Mekanik Özellikler

Aydınlatma ürünlerinin kullanım yerine göre bazı ek özelliklerinin olması gerekir. Örneğin; dış mekanlarda veya mağaza, restaurant gibi çok sayıda ziyaretçinin girip çıktığı yerlerde ürünleri darbelerden ve zarardan korumak için kapak veya koruma kitleri, veya abajur, ayaklı aydınlatma gibi sıklıkla dokunulan ürünlerde keskin kenar olmaması, dış mekan aydınlatmalarında su geçirmezlik aramanız gereken mekanik özelliklerdir.  

6.       Isı Yalıtımı

Işık kaynakları aşırı ısı üretip yangın tehlikesine sebep olabilirler. Bundan kaçınmak için de en başta satın alma yaparken verebileceğiniz bir karar var. Izolasyonlu veya izolasyonsuz aydınlatma ürünleri satın almak. 

Aydınlatma ürünü yalıtım yapılmış bir tavana monte edilecekse IC yani yalıtılmış aydınlatma ürünleri ve bağlantıları tercih etmelisiniz. 

Ürününüzü yalıtım yapılmamış bir yavana monte edecekseniz non-IC, başka bir deyişle yalıtılmamış aydınlatma ürünleri ve bağlantı ekipmanlarını tercih edebilirsiniz. Bu ürünlerle birlikte gelen bir kapakçık ısıyı çevreye zarar vermeden soğutur. 

7.       Güvenlik