Nanoteknolojinin dezefeksiyon alanında kullanımından Covid-19’dan Korunmada Nanoteknoloji yazısında bahsetmiştik. Boyutu 100 nanometreden küçük her türlü parçacığı ve bu parçacıkların farklı amaçlarla kullanımını kapsayan Nanoteknoloji konusunda biraz daha detaylı bilgiler vermeye devam edelim o zaman.
Bu yazımızda da gerek maske, gerek hava filtreleme sistemlerindeki kullanımı olsun her yönüyle nanoelyaf teknolojilerine değinelim.
Nanoelyaf Nedir?
“Nano” kelimesinin bir ölçü olduğundan daha önce de bahsetmiştik. Hatta bu birimi uzunluk skalasında şu şekilde gösterebiliriz:
Kaynak: Dr. Andreas Seeberger & Mike Harriman, “Nanofibers: New Developments in Filtration”
R. Vasita ve D. Katti’nin “Nanofibers and Their Applications in Tissue Engineering” isimli makalesinde farklı polimerlerden üretilen, nano boyutlardaki elyaflar olarak tanımladığı Nanoelyaflar doğal materyallerden veya sentetik materyallerden elde edilirler.
R. Khajavi, M. Abbasipur ve A. Bahador’un “Electrospun Biodegradable Nanofibers Scaffolds for Bone Tissue Engineering” isimli çalışmasında doğal maddelerden elde edilen nanoelyaflar Kolajen, Selüloz, İpek fibroin, Keratin ve Jelatin olarak adlandırılırken, sentetik maddelerden elde edilen nanoelyaflar ise Polilaktik asit (PLA), Poliüretan (PU), Polietilen Vinil Asetat (PEVA) şeklinde adlandırılır.
Ve temelde, hammaddesi ne olursa olsun çapı 50 ila 500 nanometre arasında değişen elyaflara Nanoelyaflar diyebiliriz.
Nanoelyaf Filtrelerinin Koruma Etkisi
Nanoelyaf kullanılarak üretilen filtreler ise havadaki (ya da sudaki) çeşitli virüs ve bakterileri tutarak transfer edilmesini önlemeye yararlar.
Wallace Woon, Fong Leung ve Qiangqiang Sun’un “Charged PVDF multilayer nanofiberfilter infiltering simulated airbornenovel coronavirus (COVID-19) using ambient nano-aerosols” isimli bilimsel çalışmasında Covid-19 virüsünün boyutlarının 60 – 140 nanometre, aynı virüs ailesinden olan SARS virüsünün boyutunun 60 – 100 nanometre ve MERS virüsünün de 118 – 136 nanometre arasında olduğunu ortaya konmuş.
Dolayısıyla nanoelyaf kullanılarak üretilen filtreler yapısı itibariyle bu virüsleri tutarak hava veya su yoluyla taşınmasını önlerler.
Nanoelyaf Filtreleri Kullanım Alanları
Nanoelyaf filtreler çok ince, hava ve su geçirgenliği olan ancak hava veya sudaki partikülleri (konumuz itibariyle virüs, bakteri ve diğer mikroorganizmaları) geçirmeyen filtrelerdir.
Bu filtreler koruyucu yüz maskelerinde iç katman olarak kullanıldığı gibi, klimalarda, iyonizerlerde ve diğer hava ve su filtreleme cihazlarında filtre olarak da kullanılırlar.
Dolayısıyla nanoelyaf filtrelerin partikül (virüs, bakteri) tutucu özelliği maskelerde ve diğer filtreleme cihazlarında dezenfektan etkisi yaratır.
Konumuz dezenfeksiyon olduğu için burada sadece nanoelyaf filtrelerinin dezenfektan amacıyla kullanımından bahsettik. Ancak bu filtrelerin çok daha geniş bir kullanım alanı var. Merak edenler için aşağıda bir görsel halinde verelim:
Kaynak: Dr. Andreas Seeberger & Mike Harriman, “Nanofibers: New Developments in Filtration”
Neden Nanoelyaf Filtreleri?
Normal filtreler de elbette hava ve sudaki partikülleri tutarlar ancak boyutları itibariyle bu filtreler daha büyük parçacıkları tutabilir, virüs ve bakteri gibi mikroorganizmalar normal filtrelerden rahatlıkla geçebilirler. Dolayısıyla maske ve filtreleme cihazlarında nanoelyaf kullanılmasının en önemli sebebi çok küçük boyuttaki partikülleri (virüs, bakteri) de tutarak hava veya suyu dezenfekte etmeleridir.
Ancak daha anlaşılır olması açısından madde madde de belirtmek gerekirse:
- Yüksek verimlilikte filtrasyon
- Güvenilir dezenfeksiyon
- Basınç düşüşü görülmemesi (filtreleme cihazları vakumlama ile havayı ve içerisindeki partikülleri kendine çeker. Ve bu vakum da belirli bir basınç yaratır ki bu basınç ne kadar yüksekse hava o kadar yoğun olarak cihaza ve filtrelere çekilir. Nanoelyaf filtreler bu basıncın güçlü olması, basınç seviyesinin düşmemesi özelliğine sahiptir)
- Basınç düşüşü olmaması sebebiyle verimli enerji kullanımı
- Daha uzun filtre ömrü
Nanoelyaflar ve bu elyaflardan üretilen filtrelerin özelliklerinden kısaca bahsettik. Şimdi size düşen; koruyucu maske veya hava ya da su filtreleme cihazı alırken filtrelerinin özelliklerine de bakmak. Ve eğer nanoelyaf filtre kullanılıyorsa Covid-19 veya diğer hava yoluyla bulaşan hastalıklara karşı daha güvenli olduğu için bu ürünleri tercih etmek diyebiliriz.
Dezenfeksiyon ve sterilizasyon hakkında, bu konuda kullanılabilecek araçlarla ilgili daha fazla bilgi edinmek isterseniz şu yazılarımızı da okuyabilirsiniz:
Ultraviyole Işık Nedir? Nerelerde Kullanılır?
UVC Işığı ile Covid-19'dan Korunma
Endüstriyel UVC Lambalı Cihaz Tipleri
Ev Tipi Antibakteriyel UVC Lambalı Cihazlar
Neden Dezenfeksiyon İçin Antibakteriyel UV Lambası Kullanmalısınız?
Taşınabilir UV Lambası Satınalma Rehberi
UVC Lambalı Dezenfeksiyon Cihazı Satınalma Rehberi
UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
UVC Işığı Kalitesinin Öçülmesi
Okul ve Kreşlerde UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon
Cafe ve Restoranlarda UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon
Otel ve Pansiyonlarda UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon
Spor Salonlarında UVC Lambalı Cihazlar ile Dezenfeksiyon
Farklı Dezenfeksiyon Yöntemleri
Dezenfeksiyon Yöntemleri Karşılaştırması
En İyi UVC Lambalı Dezenfeksiyon Cihazları
UVC Lambalı Sterilizasyon Cihazları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
UVC Işığı Hangi Ürünler İçin Zararlı
UVC Işınlarının Kumaşlar Üzerindeki Etkisi
Ultraviyole Işınlarının Pamuk Üzerindeki Etkisi - Bilimsel Bir Çalışma
Dezenfeksiyon Seviyeleri: Nihai Amacınıza Uygun Dezenfeksiyon Seviyesi Nedir?
İyonizasyon Yöntemi ile Dezenfeksiyon 1: Hava İyonizasyonu
Ev ve İş yerlerinde Kullanıma Uygun Hava İyonizerleri
İyonizasyon Yöntemi ile Dezenfeksiyon 2: Bakır-Gümüş İyonizerler
Covid-19’dan Korunmada Nanoteknoloji
Nanoteknolojinin Dezenfeksiyon Konusunda En Etkili Yöntemlerinden Biri: Nano Gümüş Dezenfeksiyon
Covid-19 Sonrası Otel ve Pansiyon Açılışları: Hızlı ve Etkili Dezenfeksiyon
Covid-19 Sonrası Okul ve Kreş Açılışları: Hızlı ve Etkili Dezenfeksiyon