Covid-19 pandemisinin yarattığı farkındalık sayesinde artık evlerde ve iş yerlerinde dezenfeksiyon konusuna daha fazla önem veriyoruz. Ki bazılarımız kimyasal dezenfeksiyon yöntemleri ile yetinmeyerek ultraviyole ışığın dezenfeksiyon etkisini de kullanmayı tercih ediyor.
Aslında çeşitli sektörlerde UVC lambalı cihazlar ile dezenfeksiyon konusuna değindik, ki bu konuda daha detaylı bilgi edinmek isterseniz bu yazının sonunda ilgili makalelerimize erişim linklerini bulabilirsiniz. Hatta ultraviyole ışığın çeşitli materyallere olan etkisinden de UVC Işığı Hangi Ürünler İçin Zararlı yazısında bahsettik ancak burada tekstil materyallerine ayrı bir başlık açarak sizlere biraz daha detaylı bilgiler vermek istiyoruz.
Ve bundan sonraki Ultraviyole Işınlarının Pamuk Üzerindeki Etkisi - Bilimsel Bir Çalışma yazımızda da pamuk materyali özelinde ultraviyole ışığın etkilerini inceleyip diğer tekstil materyalleri için de referans vermeye çalışacağız.
Eğer bir hazır giyim veya kumaş mağazanız varsa, veya gardrobunuzdaki giysilerinizin dezenfeksiyonu konusunda ekstra tedbirler almak istiyorsanız ve UVC lambalı cihazlar ile dezenfeksiyon seçeneğini düşünüyorsanız merak ettiğiniz her şeyi bu iki yazıda bulabilirsiniz.
UVC Işınlarının Kumaşlar Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
Ultraviyole ışınları herhangi bir tekstil materyaline temas ettiğinde -elbette materyalin de cinsine göre- çeşitli değişiklikler meydana getirir.
Tekstil ürünleri konusunda detaylı çalışmaları bulunan technicaltextile.net'de yer alan bilgilere göre bu değişikliklerin önemli kısmı da ürünün renginde, yırtılmaya karşı dayanıklılığında, boya emme kapasitesinde ve esnekliğinde görülüyor.
Ancak bu değişiklikler ne derece şiddetlidir ve ürünlerin satışını engeller mi, ömrünü kısaltır mı... İşte önemli olan da bu. Aynı makaledeki bilgilerle devam edelim isterseniz....
Polyester, naylon gibi sentetik elyaflara kıyasla pamuk, yün gibi doğal elyafların ultraviyole ışık geçirgenliği çok daha az. Bunun başka bir anlamı, doğal elyaflar ultraviyole ışığı daha fazla emiyor ve haliyle bu ışıktan zarar görme olasılıkları da daha yüksek. Sentetik elyaflar ise ultraviyole ışığı daha az emdiği için zarar görme olasılıkları daha düşük, ancak bu ürünleri giyen tüketicileri de güneşin zararlı etkilerinden daha az koruyorlar.
Boyalı, Ağartılmış veya Ham Kumaşların Ultraviyole Işık'tan Etkilenmesi
Tabii tüm elyafların ultraviyole ışık emilimi kendi içerisinde boyalı, ağartılmış veya ham olmasına göre değişkenlik gösteriyor elbette. Örneğin ham pamuk elyafının veya kumaşının ultaviyole ışık emilimi boyalı veya ağartılmış pamuğa göre daha yüksek. Bu sebeple pamuk elyafından üretilmiş bir ürün eğer boyalı veya optik beyazlatılmışsa UVC ışınlarından -görece- daha az etkileniyor.
Keten ve kenevir elyafları da aynı pamuk gibi, ham haldeyken ultraviyole ışığı daha çok emiyor, boyalı veya ağartılmış halde ise ultraviyole ışığını daha fazla yansıtıyor.
Doğal Elyafların Ultraviyole Işık'tan Etkilenmesi
Pamuk, yün, keten ve ipek gibi doğal elyafları da kendi içerisinde ayrıştırabiliriz aslında. technicaltextile.net'in çalışmasına göre protein bazlı yün ve ipek gibi elyafların ultraviyole ışık emilimi pamuk ve keten gibi selülozik elyaflara kıyasla daha yüksek. Dolayısıyla yün ve ipeğin ultraviyole ışıktan daha fazla etkilendiğini de söyleyebiliriz.
Bu doğrultuda tekstil materyallerinin ultraviyole ışıktan etkilenmesini ve renk solması, dayanıklılığın azalması, esnekliğin azalması gibi özelliklerini aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz:
Elbette bu karşılaştırma sizlere fikir verecektir ancak hala UVC lambalı cihaz ile dezenfeksiyon seçeneği konusunda karar vermeniz için yeterli sayılmaz.
Bu konuda sizlere, eğer ürünlerinizi günde 8-10 saat boyunca ve aralıksız ultraviyole ışığa maruz bırakmayacaksanız UVC lambalı cihazlar ile dezenfeksiyon yöntemini güvenle kullanabileceğinizi belirtmek isteriz.
Tüm elyaflar arasında ultraviyole ışığın olumsuz yanından en fazla etkilenen pamuk elyafı ile gerçekleştirilmiş olan bilimsel bir çalışmanın sonuçlarını sizlerle Ultraviyole Işınlarının Pamuk Üzerindeki Etkisi yazısında paylaşacağız. Böylece hem bu yöntemi güvenle kullanabileceğinizi hem de ne sıklıkta ve ne kadar süre ile uygulama yapmanız gerektiğini görebileceksiniz.
Ultraviyole ışık, UVC lambalı cihazlar ile dezenfeksiyon ve genel anlamda dezenfeksiyon konusunda daha detaylı bilgi edinmek için aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:
UVC Işığı Hangi Ürünler İçin Zararlı
Ultraviyole Işınlarının Pamuk Üzerindeki Etkisi - Bilimsel Bir Çalışma