Tedarikçi Merkezli İnovsyon (SEI – Supplier Enabled Innovation) satınalma profesyonelleri ve yöneticilerinin hayatına son dönemde giren ve sadece satınalma departmanları lehine değil, tüm şirketin rekabet gücüne direkt etki eden bir faktör. Dolayısıyla satınalma yöneticileri bu konuya çok fazla kafa yoruyor, ki yormayanlar da üzerinde düşünmeli aslında. Bu yazıda da ilgilenenler için tedarikçi merkezli inovasyonun kısaca tanımını yaptıktan sonra şirketlere hangi faydaları sağladığından, sonrasında da 5 temel adımından bahsedelim isterseniz.
Tedarikçi Merkezli İnovasyon Nedir?
SEI için bir şirketin, yer aldığı sektöre ve ürünlere özgü gelişmeleri, yenilikleri çalıştığı tüm tedarikçiler arasından bir veya birkaçı ile birlikte takip etmesi, gereken aksiyonları alması, hatta çoğunlukla bu tedarikçiler tarafından AR-GE alanında yönlendirilmesi ve desteklenmesi diyebiliriz.
Örneğin; dekorasyon ürünleri üzerine uzmanlaşmış orta ölçekli bir perakende şirketi düşünelim. Bu şirketin ürün gamında ev tekstili, mutfak ürünleri, banyo ürünleri, dekorasyon objeleri gibi onlarca farklı kategori mevcuttur ve şirket bu kategorilerin hepsinde yeni trendleri, yeni hammadde ve malzemeleri, renkleri kısacası her şeyi takip etme ihtiyacı içerisindedir. Tedarikçi merkezli inovasyon kültürüne aşina olduğunda bu şirket kritik kategorilerde bazı tedarikçileri ile partnerlik yaparak, gelişmeleri ve yeni trendleri tedarikçisi aracılığıyla takip eder ve tedarikçi müşterisi olan perakende firmasını da bu doğrultuda yönlendirir.
Bu çok basit bir örnek oldu ancak aynı örneği otomotiv sektörü, havacılık, inşaat, tıp, ilaç gibi hemen her alana uygulayabilirsiniz.
Tedarikçi Merkezli İnovasyon Faydaları
Güvenilir tedarikçilerle doğru uygulandığında bu sistem firmaların AR-GE maliyetlerini azaltır. İlk ve en önemli faydası da budur aslında. Bir diğer yararı ise, satınalmaya konu olan ürün özelinde inovasyon o ürünün uzmanı olan tedarikçi tarafından yapılacağı için kaynak israfının da önüne geçilebilir.
Tedarikçi merkezli inovasyon aynı zamanda satınalma, tedarikçinin satış birimleri, AR-Ge gibi farklı fonksiyonların birlikte uyum içerisinde çalışmasını da sağlar. ,
Sonucunda SEI, şirketlerin faaliyet gösterdikleri sektör içerisinde taklit edilemeyecek bir rekabet avantajı elde etmesine sebep olur. Hatta şirketlerin önemli inovasyonların %40’ını bu şekilde dışarıdan aldığını ispat eden çalışmalar da mevcut.
6 Adımda Tedarikçi Merkezli İnovasyon
Tanım ve faydalardan bahsettikten sonra, küçük, orta veya büyük işletmelerde bunun nasıl sağlanacağından da bahsedelim.
1. Müşterinin Tercih Ettiği Bir Firma Olmak
Tedarikçi Merkezli İnovasyon uygulamaları için elbette size bu konuda destek olacak bir veya birkaç tedarikçi, yani partner gerekiyor. Ancak o tedarikçilerin de müşterileri olarak size güven duyması lazım. Kısacası tedarikçilerin bu işbirliğine olumlu yaklaşması ve sizi önemli bir müşteri olarak görmesi için, potansiyel vaat ediyor olmanız, yani kendi sektörünüzdeki müşterilerin tercih ettiği bir firma, bir marka olmanız gerekli.
2. Tedarikçi Seçimi
Tedarikçilerin sizin firmanızı AR-Ge ve inovasyon alanında desteklemek için seçmesinin yanında siz de tedarikçileriniz arasından bu işbirliğine en uygun bir veya birkaç tedarikçiyi seçmeli ve bu tedarikçilerle partnerlik yapmalı, gerektiği zamanlarda onları desteklemelisiniz. Elbette bu seçimin en önemli kriteri de; söz konusu tedarikçilerin inovasyon yapabilecek bilgi birikim, teknolojik alt yapısı ve insan kaynağının olup olmadığı.
3. Süreç
Klasik satınalma süreçlerinde fikir üretme ve uygulamaya geçirme satınalma tarafından yerine getirilen, ya da getirilmesi beklenen bir yükümlülük. Ancak tedarikçi merkezli inovasyon uygulamalarında fikir üretme ve geliştirme güvenilir tedarikçiler tarafından yerine getirilirken satınalmanın bu sürece katkısı beklentileri net bir şekilde tanımlamak şeklindedir.
4. Bilgi Transferi
Aslında bu en kolay ve en zor adımlardan birisi. Burada “bilgi”nin tedarikçiler ve satınalma arasında, satınalma ve şirketinizdeki diğer departmanlar arasında şeffaf bir şekilde aktarılmasına izin veren bir organizasyon yapısının sağlanması gerektiğinden bahsediyoruz. Ki inovasyon çoğunlukla “iletişim”den beslenir.
5. Tedarikçilerle İletişim
Tedarikçilerle iletişim burada en önemli adımlardan biri. Satınalma profesyonelleri ve yöneticileri doğru tedarikçilerle şirketin diğer birimleri arasında verimli bir iletişim kurarak katma değer yaratacak sonuçlar üretilmesine aracılık etmeli.
6. Teknoloji
Teknoloji iş hayatının her yerinde inovasyonun en önemli tetikleyicilerinden, ki artık teknolojiye dokunmayan bir yenilik mümkün değil. Haliyle ham partneriniz olan tedarikçilerin hem de sizin teknolojik anlamda yeniliklere açık olmanız yanında, bu alanda gereken yatırımları da yapmış olmanız lazım.