Herhangi bir sektördeki herhangi bir proje özelinde tasarım ve yapım metodları teknolojik gelişmeler paralelinde sürekli gelişiyor ve güncelleniyor, bu da dolaylı yoldan ilgili ürünlerin satınalma süreçlerini etkiliyor ancak sağlık sektörü söz konusu olduğunda aynı durum çoğunlukla geçerli değil. Özellikle standart donanımdan ziyade, herhangi bir sağlık işletmesinin ihtiyacına özel medikal ekipman satınalmasında bu durum fazlaca görülüyor. Zira yasal prosedürler ve diğer bürokratik operasyonların medikal ekipman satınalma süreçlerini fazlaca domine etmesinden dolayı teknolojik veya çevresel değişimlere uyum daha yavaş gerçekleşiyor. Ancak yine de satınalma süreçleri müşteriye özel tasarlanan medikal ekipmanlar özelinde de gelişmeye, daha az riskli, daha düşük maliyetli olmaya aday. Bu yenilikler ve değişiklikler hangi alanlarda yer buluyor diye düşünecek olursak....

Karar Verme Süreçlerinde 

BIM tarafından geliştirilen bir tasarım programı olan Revit, medikal ekipman satınalma işlemlerinde karar verme sürecini ekipmanın tasarım aşamasının en başlarına çekmeye başladı. Klasik satınalma modelinde ekipman tasarımının sonlarında, hatta üretim aşamasında verilen satınalma kararları artık başta verilerek ekipman tasarımının şekillenmesinde de rol oynuyor. Daha çok proje bazlı satınalma işlemlerinin gerçekleştiği medikal ekipman ticaretinde küçük çaplı bir devrim niteliğinde olan bu değişim satınalma gücünü satıcı rekabetinden değil, tasarıma ve üretime müdahale edebilme olanağından alıyor. 

Satınalma Stratejisi Oluşturma Süreçlerinde

Medikal ekipman satınalma operasyonlarında bir BIM ve Revit etkisi daha diyebiliriz. MRI, X-Ray, CT gibi ekipmanların üretimine ve müşteriye özel tasarımına başlamadan önce tüm detayların netleşmesi gereken sistemde sonradan yapılmak istenen küçük ancak maliyeti etkileyen değişiklikler (örneğin; güç kaynakları kullanımı, yasal prosedürlere uygunlukla ilgili şartlar gibi) taraflar arasında anlaşmazlığa sebep olmaya çok açık. Üretici ve satıcı anlaşılan detaylar üzerinden devam etmeyi tercih ederken, satınalmacının hem talep ettikleri değişikliğin yapılması hem de bunun maliyete yansımaması gibi beklentileri olabilir. Dolayısıyla sistem artık “teknik detaylar belirlendi, fiyat ve terminde anlaşıldı, tasarım ve üretime geçildi” basitliğinden çok çok uzak. Bu da doğal olarak bahsettiğimiz tarzdaki anlaşmazlıkları her iki taraf açısından büyük mali kayıplar yaratmadan çözme hedefini de içeren yeni satınalma stratejileri belirlenmesini gerektiriyor. 

İletişimde 

Hangi sektör söz konusu olursa olsun bir projenin başarısı katılımcıların tümünün oluşturduğu iletişimin netliği ile belirleniyor, medikal ekipman satınalma da bir istisna değil. Hatta herhangi bir sağlık biriminin ihtiyaçlarına özel tasarlanan medikal cihazlar söz konusu olduğunda net ve açık bir iletişim başarıyı direkt olarak etkileyen unsurlardan. Son 15 yılda kurumsal iletişime verilen önem, bu konuda verilen eğitimler ve koçluklar iletişim alanında gözle görülür bir iyileştirme sağlarken, online mesajlaşma, mobil olarak çalışabilme olanaklar gibi teknolojik gelişmeler de sağlıklı iletişimin önünü açıyor. Dolayısıyla tasarımdan kullanıma kadar olan uzun bir süreci kapsayan medikal ekipman satınalma süreçleri daha verimli ilerliyor.  

Teknolojik Yeniliklerin Uygulanmasında

Özellikle orta ve büyük ölçekli medikal ekipman satınalma işlemleri genelde teslim tarihinden 1 – 2 yıl önce verilen siparişler özelinde yürütülüyor. Elbette ekipman spesifikasyonları konusunda bir anlaşma yapılmış olsa bile “ekipmanların teslim tarihindeki son teknolojik gelişmelere de uygun olacak şekilde teslim edilmesi” koşuluyla. Teknolojinin –bugüne kıyasla- daha yavaş geliştiği 10 yıl, 20 yıl, 30 yıl öncesinde bu durum önemli bir problem yaratmazken, her geçen gün yeni bir teknolojik gelişmeye uyandığımız günümüzde pazarlık aşamasında anlaşılan spesifikasyonlar ve bunların maliyeti ile teslim tarihine kısa bir süre kalan üretime giriş aşamasında ekipmanda bulunması gereken spesifikasyonlar ve bunların maliyeti çok farklı olabiliyor. Hatta söz konusu satınalma yüksek adette yapılıyorsa maliyet farkları ciddi boyutlara ulaşabiliyor. Dolayısıyla yine hem satıcı hem de alıcı tarafı için projeyi minimum kayıpla sonuçlandırılacak çözümler üretilmesi gerekiyor. Bu da daha esnek, daha çift yönlü, daha uzun vadeli hedefler içeren satınalma stratejileri anlamına geliyor. 

Medikal cihazlar yazı dizisindeki diğer yazılarımız için aşağıdaki linklere tıklayabilirsiniz:  
Her Sağlık İşletmesinde Bulunması Gereken 7 Medikal Cihaz
Medikal Cihaz Fuarları ve Tıbbi Konferanslar: 2018’in En Önemli 10 Etkinliği